‘Iedereen die treurt en rouwt zou eigenlijk door zulke troostvogeltjes omringd moeten worden’

Recensie van een lezer, deskundige op het gebied van rouw:

‘Ik vind dat je een prachtig boek hebt gemaakt/getekend/geschreven/gecreëerd… hoe zeg ik het best? De afbeeldingen vind ik heel mooi en puur, ze gaan recht mijn hart binnen en door hun soberheid kom je in een landschap van gemis terecht. Veertje is zo’n mooi, hartveroverend figuurtje en de troostvogels zijn zo lief en goedhartig; iedereen die treurt en rouwt zou eigenlijk door z​ulke​ troostvogeltjes omringd moeten worden. De tekst is minimaal, maar elk woord is welgekozen, waardoor er ruimte is voor alle vormen van verlies en gemis. En daarbij vind ik er van begin tot einde verschillende stappen van een rouwproces in terug die jij gewoon laat zien, die wij als lezers/kijkers gewoon ervaren, zonder dat ze worden vernoemd. Als ik door het boek blader denk ik dikwijls ‘o ja’, en dan weer wat later ‘ja, dat ook’, of weer ‘ja, zeker!’ Wat Veertje meemaakt is heel herkenbaar voor mij en ik veronderstel voor heel veel mensen.

Weet je wat? Ik loop een stukje met je mee.

Het is een boek met heel veel mogelijkheden en veel lagen. Het is zo mooi dat het als kijkboek op de salontafel kan liggen, het is zo simpel en ongecompliceerd dat je het kan gebruiken om met kinderen over verlies en rouw te praten, en het heeft zo’n diepgang dat het ook volwassenen direct van hart tot hart aanspreekt, om maar iets te zeggen … ik ben zeker dat anderen er nog heel wat meer kunnen over vertellen.Ik ben heel blij met dit boek, Wilma, en ik voel heel veel bewondering voor jou, dat je je verdriet kunt omzetten in zoiets moois en teers. Bedankt om dit te delen en veel liefs,
Lut V.S. ”

Het troostboek ‘Kan ik iets voor je doen?’ is hier te bestellen.

Ruimte voor rouw. Tekenen, schilderen of praten?

Steeds weer merk ik hoe gemakkelijk het is om vrolijke schilderijen en positieve berichten te delen. ‘leuk, like, mooi’, ik ben blij met de positieve reacties….En hoe moeizaam het gaat: over rouw en verdriet te schrijven. ‘sterkte, knuffel, hartje..’ (op het moment van schrijven heb ik dat niet nodig, ik ben juist zo blij dat ik schreef, woorden vond bij mijn verdriet. Als ik te verdrietig ben, zie je me niet op de social media. ) een ‘like’ bij een bericht over verdriet, kan best 🙂

Schrijven, schilderen en tekenen, zijn voor mij een overleven/leven. En ik word er blij van, omdat ik me kan uiten. Het is de ruimte die ik nodig heb. Nadat ik me jarenlang vooral in tekeningen en schilderijen uitte, (als je geen woorden hebt, laat dan de kleuren spreken), merk ik dat woorden juist ook zo belangrijk zijn. De combinatie van taal en tekenen is voor mij het fijnst.
In mijn werk, tijdens workshops en ‘individueel tekenen’ zal ik steeds kijken naar wat jij wilt, wat jouw behoefte is. En dat kan best een uur lang alleen maar tekenen of schilderen zijn, in stilte. Of juist op zoek gaan naar woorden, praten over jouw verlies, om wie jij rouwt. Of de combinatie.

Ruimte voor rouw, voor jou.
Welkom!

Liever, lieve, liev…rust zacht

Onderweg zonder te begrijpen

Het kapelletje met daarnaast het door mij gelegde labyrint

Het fascineert me al een tijdje: het labyrint als levensweg.
Opeens weet ik: ik wil een labyrint gaan leggen met stenen uit de rivier. In Frankrijk.
De plek die ik in gedachte heb, is een mooi vakantieverblijf. ‘Cartayrade’. Kernwoorden hier zijn: rust, ruimte, natuur. Zou het niet fantastisch zijn om hier workshops ‘labyrint’ te geven?

Ik overleg met de eigenaars Hendrik en Dorine, en ik ben van harte welkom. Ha, ik ga stenen verleggen.

Mijn labyrint in Frankrijk wordt een herinneringslabyrint aan Robbin. Robbin is mijn zoon, hij overleed op 21 jarige leeftijd. Door het intense verdriet heen, ben ik trots op mijn lieve zoon. Hij mediteerde, hij zocht, streed en verlangde naar vrede en rust.
Ik heb veel van hem geleerd. Toen hij klein was, sloeg zijn vrolijkheid op me over. En hij was een heerlijk knuffelkind. Later leerde hij me levenslessen. Hij liet prachtige tekeningen na en een cd met zelf-gecomponeerde muziek.

Robbin was te mooi voor deze wereld. De wereld was te druk, te moeilijk, te lawaaierig voor mijn kunstzinnige, intelligente, gevoelige zoon. Hij stopte zijn leven.

k wil een labyrint leggen met stenen uit de rivier. Om vorm te geven aan mijn gevoel. Ik ben onderweg zonder ook maar iets te begrijpen van hoe ik verder moet. En mag. En daar past het labyrint zo mooi bij.

Het labyrint ligt op een prachtige plaats, naast een kapelletje. Ik hoop dat voorbijgangers en vakantiegangers hier, net als ik, een moment van rust en bezinning vinden.

Meer foto’s van Cartayrade en het labyrint zijn te vinden op de fb pagina van Kleurenderwijs bij het
fotoalbum Labyrint in Frankrijk

liever, lieve, liev…rust zacht

Tekst in het labyrint:
Nachtelijke gedachtengedichten hielpen mij door slapeloze uren.
Nu dicht ik in het licht een daggedicht.
Dág!

Liever
Laat ik mijn
mooiste plaatjes zien
Liever niet
de sombere, of
schreeuwende schilderijen.
Liever
schrijf ik poëtisch
over een mooi leven.
Liever niet over de
stille stilte
over de schreeuw
in de nacht.
Liever
Lieve
Liev…
rust zacht.

Cultuurverschillen? De internationale taal van tekenen

Review bij ‘Kleurenderwijsjes, tekenen maakt blij’

De ouders van de Oudergroep die wekelijks bij elkaar komen op de basisschool van hun kinderen, hadden de wens om eens te verven. Zij zagen hun kleuters met schort en kwasten op het verfbord in de gang de prachtigste kleuren schilderen. Het zag er zo fijn uit, maar zou dat ook zo zijn? Mochten zij ook eens?
Als begeleidster van de oudergroep regelde ik schorten, groot papier, allerlei kleuren verf in grote flessen en kwasten. De ouders vonden het heel mooi en ik nodigde hen uit eens wat verf te kleuren op de papieren. Maar niemand kwam in actie.. misschien waren de papieren te groot? De verf te kliederig, de kwasten te lang? De ervaring bleek een te grote uitdaging. Voor ouders die zelf geen basisschool kenden en te maken hadden met heel andere gewoontes dan in hun moederland, was dat begrijpelijk.

‘zomaar wat stippen op een blad,
ik stippel maar wat’

Ik dacht aan het boekje van Wilma; ‘tekenen maakt blij’. In het boekje stond een vorm die misschien wel haalbaar zou zijn bij deze oudergroep en iets van de wens van de ouders zou inlossen. ‘Een beetje kleur is ook leuk’, las ik. De uitdaging van Wilma was eenvoudig; kunst met stippen; ‘zomaar stippen, vormeloos, geen idee, uit het niets ontstaat iets’.

Dus zocht ik een vorm van een boom en nodigde de ouders uit om met verf kleine stipjes te zetten waar de blaadjes groeien. Iedereen, uit elk land kent tenslotte de vorm van een boom. En of die nou bloesem kreeg, herfst- of fantasiekleuren, dat maakte allemaal niets uit. In Wilma haar benadering wordt plezier voorop gezet en tekenen voor iedereen toegankelijk.
Het werd een kleurrijke en heel ontspannen ochtend! De ouders werden blij van hun tekenkunsten. Ze hebben genoten van het kleuren. Dank je wel Wilma, voor je prachtige inspiratie. Ik kan iedereen dit lieve boekje aanraden, omdat het echt iets mogelijk maakt wat misschien moeilijk lijkt!

Een snelle krabbel die verstilde

De hele middag doe ik er al over. Het schiet niet op. Ik schrijf en kras, ik vul aan en verwijder…Wat wil ik zeggen?
Het lukt me niet met woorden vandaag. Het lukt met weinig dingen vandaag. Ik verdwaal in mijn plannen en in de tijd. Ik wil teveel en dat blokkeert de hele energiestroom. Stroom? Er staat alleen maar stil. De klok gaat door en ik verdwijn in het verleden.

De tijd, de tijd…wat zegt men over tijd? De tijd staat stil. Je kunt de tijd niet terugdraaien. Wish I could, wish you were here. Waar is de tijd gebleven? De rode draad in mijn leven..soms ben ik hem kwijt. Maar rood is de kleur van de liefde, en die verbindt altijd. Niet de tijd, maar wij gaan voorbij.

Als je altijd maar bezig bent met van alles (vaak tig dingen ‘tegelijk’) valt dat niet mee. Het irriteerde me. Ik wilde gewoon door, volgende plan, volgende opdracht. Wat is dat toch mooi, om jezelf tegen te komen in zo’n opdracht. (jezelf tegenkomen en jezelf voorbij lopen, leuke uitdrukkingen, ik zie er plaatjes bij)

Thema van de cursusmiddag was ‘langzaam’. Na de krabbel en het volgen van de lijn kregen we
a l l e t i j d om de tekening te bewerken en in te kleuren. Ik zag meteen een vogel, kijkend naar links, gericht op het verleden. Met mijn pennetje op papier, filosoferend over de tijd, kwamen de woorden als vanzelf. En het beeld deed ook wat. De rode lijn werd rode draad, en rood is de kleur van de liefde. De mooiste, krachtigste en bijzondere kleur die ik deelde met een heel speciaal persoon, mijn lieve zoon. In gedachten kleur ik verder. Ik denk aan de tijd die opeens stilstond. De tijd die niet terug te draaien is. De tijd, de tijd..

Terug naar de tekenopdracht. De laatste woorden die ik in de tekening schreef (niet zelf bedacht, ze staan op de gevel bij de klokkenmaker in Silvolde)

‘Niet de tijd, maar wij gaan voorbij.’

Ik denk aan de mensen van voorbij.